Δ.N.A. Παρατηρητήριο Κατοίκισης.
Κεραμεικός - Μεταξουργείο - Γκάζι - Ελαιώνας.

Το Δίκτυο Νομαδική Αρχιτεκτονική ως συνέχεια των τριών projects που έχει πραγματοποιήσει στο Γκαζοχώρι με θέμα «Σας ικετεύω μην κατεδαφίζετε τον κόσμο μου, yikma dunjami yalvaririm (2005)», «ένα κενό οικόπεδο αφορμή διαλόγου, κατασκευής, ενεργοποίησης (2006)», «Ο μετασχηματισμός του εδάφους(2007)» και της συζήτησης με αφορμή «το Remap και τον εκτοπισμό των κατοίκων», αποφάσισε να δημιουργήσει το Παρατηρητήριο Kατοίκησης.

Το Παρατηρητήριο είναι ένας χώρος όπου συγκεντρώνονται χαρτογραφήσεις, απόψεις, εικόνες για τις περιοχές Κεραμεικός, Μεταξουργείο, Γκάζι, Ελαιώνας. Το Παρατηρητήριο αποτελεί ένα διευρυμένο χώρο στο διαδίκτυο και ένα χώρο in situ όπου αρχιτέκτονες, καλλιτέχνες, κοινωνιολόγοι αλλά και ο καθένας/η καθεμία που το επιθυμεί εμπλέκονται με τους κατοίκους και τις συλογικότητες που δρουν στη περιοχή. (Κάτοικοι εννοούνται οι μόνιμοι και οι προσωρινοί καθώς και οι περιθωριοποιημένες μειονότητες, όπως χωρίς χαρτιά , γυναίκες που εκδίδονται, τσιγγάνοι-ες, κ.λπ). Το Δίκτυο έχει σκοπό να δημιουργήσει ένα Αρχείο πληροφοριών καθώς και να επεμβαίνει με δράσεις γύρω από τα ζητήματα που αφορούν την κατοίκιση στην περιοχή.

Τα ζητήματα γύρω από τα οποία θα περιστρέφεται είναι:

1. Ο εκτοπισμός των κατοίκων

2. Η περιοχή ως καταφύγιο των μεταναστών

3. Η εμπλοκή των καλλιτεχνών και των αρχιτεκτόνων στην περιοχή

4. Ο ρόλος του Δήμου της Αθήνας και γενικότερα των θεσμών στην περιοχή

Η τέχνη στην περιοχή έως τώρα έμεινε αδιάφορη γι αυτά τα ζητήματα καθώς κενά ή κατοικημένα από μετακινούμενους-εκτοπισμένους κτίρια, χρησιμοποιήθηκαν ως εκθεσιακοί χώροι για καλλιτέχνες οι οποίοι καμιά σχέση δεν είχαν ούτε επεδίωξαν να έχουν με το κείμενο της πόλης. Lofts φιλοξενούν «πρωτοποριακές εκθέσεις», για να μπορέσουν έτσι να αποκτήσουν μεγαλύτερη αγοραστική αξία, επίσης αρχιτέκτονες επεξεργάζονται projects σε συνεργασία με επενδυτές, πολλοί κάτοικοι αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την περιοχή, καινούρια lofts ξεπροβάλλουν προκλητικά πίσω από τις μονοκατοικίες με αυλές, και στην περιοχή του Ελαιώνα υπάρχει το σχέδιο της κατασκευής του γηπέδου του Παναθηναικού, μίας έκτασης 220 στρεμμάτων από τα οποία μόνο τα 40 καλύπτει το γήπεδο. Τα υπόλοιπα θα γίνουν εμπορικά κέντρα, χώροι στάθμευσης, εμπορικές χρήσεις.

Οι περιοχές Κεραμεικός - Μεταξουργείο - Γκάζι - Ελαιώνας αλλάζουν δραματικά. Ποιος παρακολουθεί αυτές τις αλλαγές και τις συνέπειές τους στην κοινωνική σύνθεση και την οικιστική δομή; Σκοπός του Παρατηρητηρίου είναι να συμβάλει στη δημιουργία ενός κινήματος πόλης όπου η τέχνη και η αρχιτεκτονική θα έχουν δυναμικό ρόλο, ώστε οι κάτοικοι ν' αποκτήσουν φωνή, να δημιουργηθεί ένα πλήθος με την έννοια μιας δύναμης από κατοίκους, αρχιτέκτονες, καλλιτέχνες, συλλογικότητες που να μπορέσει να επέμβει δυναμικά στην τοποθεσία και να αναδιατυπώσει την ιστορική συγκυρία όχι από την κυρίαρχη εκδοχή που έχουμε συνηθίσει να ακούμε από επίσημους φορείς και οικονομικά συμφέροντα αλλά από την οπτική όσων περιθωριοποιούνται, εκτοπίζονται και σωπαίνουν.

Μας απασχολεί η αναζήτηση μιας μεθοδολογίας παρέμβασης στην πόλη, η διεπιστημονική συνεργασία, ο συγχρονισμός αυτής της μεθοδολογίας με τα δεδομένα της Αθήνας, ο ρόλος της φαντασίας σ' αυτές τις προσεγγίσεις, οι δράσεις στην πόλη.

Το Δίκτυο Νομαδική Αρχιτεκτονική είναι ένα ρευστό σχήμα το οποίο ακολουθεί νομαδική τακτική μέσα στη πόλη καθώς δραστηριοποιείται στο σώμα της. Επιχειρείται η διεπιστημονική προσέγγιση, η συνεργασία της αρχιτεκτονικής με τα εικαστικά, την ανθρωπολογία. Το συλλογικό σώμα του δικτύου διασπείρεται στο έδαφος της πόλης αποεδαφοποιείται μαζί με τους κατοίκους σε εδάφη ξένα για το ίδιο, ακολουθεί τις μετατοπίσεις μέσα στη πόλη ακολουθώντας τις κοινότητες και τα αιτήματα τους εμπλέκεται και αναλαμβάνει ένα ρόλο συνδυάζοντας την πολιτική με τη νομαδική διάχυση. Στις δράσεις που πραγματοποιούνται ο ρόλος του ξένου είναι διφορούμενος διότι ξένος γίνεται η ίδια η ομάδα καθώς βιώνει το χώρο του άλλου. Η έννοια της φιλοξενίας αναιρείται καθώς αναζητείται μία έννοια πέραν αυτής η οποία έχει σχέση με την ανταλλαγή εμπειριών, την εμπλοκή και τη δημιουργία ενός κοινού τόπου με τον άλλον-η.

Ε.Τ.

Σάββατο 2 Φεβρουαρίου 2008

Στοιχεία αλλοδαπού πληθυσμού Κεραμεικού


Κατερίνα Νασιώκα, Διεθνής Μετανάστευση και Κοινωνικός Διαχωρισμός στον Αστικό Χώρο: οι γειτονιές του Κεραμεικού, Διπλωματική Εργασία, ΠΜΣ Κοινωνιολογίας Παντείου, Αθήνα, 2007

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΟΡΙΑ # ΧΑΡΤΕΣ

Απογραφικά τετράγωνα στα όρια των οδών:

Κωνσταντινουπόλεως – Αχιλλέως – Δεληγιώργη – Πειραιώς – Ιερά Οδός

Απογραφή 2001, Πηγή Εθνική Στατιστική Υπηρεσία



























ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

Απογραφή Πληθυσμού 2001: μόνιμος πληθυσμός με ξένη υπηκοότητα (για τα συγκεκριμένα απογραφικά τετράγωνα)

Πηγή Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (2007)

Σύνολο μόνιμου πληθυσμού

6853



Με ξένη υπηκοότητα

2012



Κατά υπηκοότητα /


Αίγυπτος

74

Αλβανία

886

Αλγερία

14

Αρμενία

3

Αυστραλία

4

Αυστρία

2

Αφγανιστάν

12

Βουλγαρία

124

Βραζιλία

1

Γαλλία

5

Γερμανία

6

Γεωργία

32

Γιουγκοσλαβία

19

Ηνωμένες Πολιτείες

10

Ηνωμένο Βασίλειο

3

Ινδία

1

Ιράκ

17

Ιράν

8

Ιταλία

4

Καζακστάν

2

Κένυα

1

Κίνα

10

Κροατία

1

Κύπρος

5

Λευκορωσία

1

Λίβανος

14

Μαρόκο

5

Μολδαβία

27

Μπανγκλαντές

307

Νιγηρία

12

Νικαράγουα

6

Ολλανδία

2

Ουκρανία

94

Ουρουγουάη

1

Πακιστάν

55

Περιοχές μη οριζόμενες

1

Πολωνία

93

Ρουμανία

70

Ρωσική Ομοσπ.

23

Σλοβακία

2

Σουδάν

3

Σρι Λάνκα

1

Συρία

33

Τουρκία

9

Τουρκμενιστάν

1

Τυνησία

2

Φιλιππίνες

6


ΠΑΡΑΤΗΡΗΡΗΣΕΙΣ

1.
Πληθυσμός με αλλοδαπή υπηκοότητα στον Κεραμεικό: 29,4% του συνόλου του μόνιμου πληθυσμού

2.
Βάσει της απογραφής του 2001, όπως ήταν αναμενόμενο, ο αλλοδαπός πληθυσμός προέρχεται στον κύριο όγκο του από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (σε ποσοστό 68% του συνόλου του αλλοδαπού πληθυσμού της περιοχής), οι οποίες είναι και οι κύριες χώρες εξαγωγής μεταναστών στην Ελλάδα.

Εν τούτοις παρατηρείται –σε σχέση με το συνολικό αλλοδαπό πληθυσμό του Δήμου Αθηναίων– ότι στον Κεραμεικό υπάρχει μια μεγαλύτερη συγκέντρωση αλλοδαπών από χώρες όπως η Αίγυπτος, το Ιράν, το Ιράκ, το Αφγανιστάν, το Μπαγκλαντές, η Συρία, το Πακιστάν, η Τουρκία, ο Λίβανος κ.α. (σε ποσοστό 8%περίπου του συνόλου του αλλοδαπού πληθυσμού της περιοχής, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στο Δήμο Αθηναίων ανέρχεται μόλις στο 2% περίπου).

Είναι αναμενόμενο ότι από το 2001 μέχρι σήμερα, ο αριθμός των μεταναστών, νόμιμων και παράνομων, στην περιοχή θα έχει αυξηθεί.


ΧΩΡΙΚΕΣ ΚΑΤΑΝΟΜΕΣ

Αποσπάσματα από συνεντεύξεις ερωτώμενων που διαμένουν ή εργάζονται στον Κεραμεικό (2007)


Περιοχή 1 (καλλιτεχνικοί χώροι)

«…«…Αρχικά ήταν τα κρουστά της Τάκη, όπου ήμουνα και μελετούσα κρουστά. Στον ίδιο χώρο ήταν και η Sine Qua Non, στον ίδιο χώρο ήταν και η Ομάδα Εδάφους και το Quasi Stellar της Αποστολίας. Μετέπειτα εμφανίστηκε ο Κρατήρας, ένας άλλος χώρος πάλι εναλλακτικός, που έχει βάση τις παραστατικές τέχνες, δηλαδή κάνουνε χορό. Η Sine Qua Non έφυγε από το χώρο της και πήγε στον Κρατήρα και εδραίωσε εκεί μια κατάσταση: καραγκιοζοπαίχτες έρχονταν και κάνανε παραστάσεις και είχα κι εγώ συνεργασία μαζί τους, επίσης γίνονταν παραστάσεις χορού. Μετά εμφανίστηκε ένας άνθρωπος ο Καμίλο από την Αργεντινή, οποίος κάνει εκεί ακροβατικά. Η Μάρθα Φριντζήλα κάνει εκεί τραγούδι. Τέτοιες δραστηριότητες, Και θέατρα υπάρχουν πάρα πολλά. Και στη οδό Παραμυθιάς και επί της Μεγάλου Αλεξάνδρου (…) Εμφανίστηκαν και μπαρ. Το Bios είναι ένα, το οποίο και αυτό έκανε πάλι τη διαφορά και έδωσε κύρος στην περιοχή. Δηλαδή αρκετός κόσμος άρχισε να έρχεται στην περιοχή πιο πολύ για το Bios. Μετά, ένα στενό πιο κάτω άνοιξε το Nixon, ένα άλλο μαγαζί. Μετά άνοιξε ένα άλλο μαγαζί κοντά στη Γιατράκου που έχει περισσότερο το ύφος του καμπαρέ. Και εκεί μαζεύεται κόσμος που κάνει παραστάσεις και σκετς. Τώρα ανοίγει κι ένα άλλο καμπαρέ, το Volter, όπου πάλι θα γίνονται περφόρμανς (…) Πρόσφατα έμαθα ότι μια ομάδα αρχιτεκτόνων αρχίζουν και κάνουν κάποιες δράσεις στο Γκαζοχώρι, το Δίκτυο Νομαδικής Αρχιτεκτονικής. Εδώ πάνω έχουν έρθει οι Lazy Days, μια ομάδα καλλιτεχνών τσίρκου, ακροβάτες και ζογκλέρ (…) Όλη αυτή η καλλιτεχνική δραστηριότητα είναι από τη Θερμοπυλών και ίσως από την πλατεία Αυδή μέχρι την Ιερά Οδό…».


Περιοχή 2 (προς Ομόνοια)

«…Από την πλατεία Αυδή σαν αφετηρία και προς τον κέντρο, την Ομόνοια, εκεί πλέον μπαίνουμε σ’ έναν άλλο κόσμο με πάρα πολλούς μετανάστες, Αλβανούς, Κούρδους, Πακιστανούς, Ρώσους. Υπάρχουν πάρα πολλοί οίκοι ανοχής και εκεί βλέπεις κάποιες περίεργες ώρες κόσμο να μπαινοβγαίνει σ’ αυτά τα σπίτια. Εμένα μου πήρε πολύ καιρό, δηλαδή παρόλο που βρισκόμουν εδώ δεν είχα καταλάβει ότι ουσιαστικά η πλειοψηφία των σπιτιών εδώ είναι οίκοι ανοχής, μετά τη Θερμοπυλών και μετά την πλατεία Αυδή προς το κέντρο…»


Περιοχή 3 (Tσιγγανοχωριό)

«…Επίσης, υπάρχει το τσιγγανοχωριό που είναι πολύ παλιό… Γενικά η περιοχή έχει πάρα πολλούς τσιγγάνους και τους βλέπεις κατά καιρούς να κάνουν τις εργασίες τους, ας πούμε, όταν έχει μια καλή ημέρα, άλλος φτιάχνει τα καλάθια, άλλος φτιάχνει τα χαλιά, τα παιδιά τους είναι με τα τρίκυκλα και κόβουνε τσάρκες και μαζεύουνε πράγματα. Τους συναντάω σε διάφορες περιοχές, τους ξέρω κάπως, δηλαδή λέμε ένα γεια. Έχει πολύ ενδιαφέρον. Έχει πολύ ενδιαφέρον όταν γίνονται γάμοι, βλέπεις ότι έχουν μαζευτεί όλοι, παίζουν όργανα. Γλέντι κανονικά. Έξω από το σπίτι τους, στην αυλή τους, πανικός, κόσμος, μπαλόνια, ψήνουνε, μουσικές δικές τους, κλαρίνα και τα λοιπά. Πολύ καλή φάση…»


Περιοχή 4 (Ιερά Οδός προς Γκάζι)

«…Και όσον αφορά τις χρήσεις της περιοχής, διότι εδώ γίνεται της παλαβής από τα νυχτερινά κέντρα, τα οποία δουλεύουν όλα χωρίς άδεια. Όλη η Ιερά Οδός είναι γεμάτη. Οι κάτοικοι βγαίνουν πλέον στον δρόμο, κάνουν καταλήψεις της Ιεράς Οδού. Διαμαρτύρονται για τα κέντρα, να σταματήσουν να λειτουργούν. Και δεν είναι μόνο τα κέντρα, είναι οι παρκαδόροι, είναι άγρια προβλήματα που έχει η γειτονιά».

«…Στην Ιερά Οδό υπάρχουν πάρα πολλά σπίτια με μαύρες σημαίες. Αυτό ήταν μια διαμαρτυρία ότι δεν θέλουν αυτά τα μαγαζιά, τα μπουζουκομάγαζα εδώ πέρα».

«…Από εκεί και πέρα, από Ιερά Οδό προς γκάζι ξεκινάνε τα χλιδάτα, τα ωραία ρεστοράν, τα ωραία οινομαγειρεία, τα ωραία ταβερνεία, τα ωραία μπαρ…»


Περιοχή 5 (China Town)

«…Υπάρχουν δυο, τρεις, τέσσερις δρόμοι που είναι μόνο Κινέζοι. Εδώ έχει παίξει China Town. Στην Κουμουνδούρου κοντά China Town. Δηλαδή είναι ένα κομμάτι που παίζει και λες είμαι στην China Town. Παντού Κινέζοι, οι οποίοι δουλεύουνε σαν σκυλιά. Βλέπεις τώρα να είναι μία η ώρα το βράδυ και να σκάει ένα τεράστιο κοντέινερ και να είναι τώρα 20,30-40 άτομα να δουλεύουν, να μεταφέρουν πράγματα και τέτοια. Αλλά είναι πολύ κλειστοί, πολύ απόμακροι, δεν μπορείς να τους πλησιάσεις. Οι επαφές τους είναι καθαρά συναλλαγματικές, επαγγελματικές. Δηλαδή κι εδώ με τον νοικάρη μόνο για να πληρώσουν το νοίκι και τίποτε άλλο…»



Δεν υπάρχουν σχόλια: